Mỗi người trong chúng ta ai cũng có riêng cho mình 1 họ tên để nhận biết nguồn gốc và họ hàng trong cùng 1 gia đình với nhau. Cái tên của đứa trẻ chính là những tâm tư, mong muốn mà cha mẹ gửi gắm vào đó. Trong khi họ lại chính là sự nhận dạng huyết thống và nguồn
gốc tổ tiên của đứa trẻ. Chúng ta đã nghe nhiều những họ Nguyễn, Trần, Lê và thi thoảng cũng nghe những họ rất lạ. Đó là 1 điều dễ hiểu bởi nước rất đa dân tộc với hơn 54 người anh em khác nhau. Vậy thì Việt Nam có tổng cộng bao nhiêu họ và đâu là những họ hiếm ở Việt Nam? Hãy cùng Bangxephang.com khám phá qua bài viết về họ tên người Việt bên dưới nhé!
Mục Lục
Họ tên là gì?
Ngay từ khi còn trong bụng mẹ, những đứa trẻ đã được nghĩ cho rất nhiều cái tên thật hay và ý nghĩa. Vậy nên khi đứa trẻ chào đời, chỉ cần chấp bút làm giấy khai sinh là xong. Cái tên thì có muôn tâm tình và mong muốn của đấng sinh thành gửi gắm vào đó. Nào là mong đứa trẻ sau này trở thành con người thiện lượng, thành đạt, sung túc. Miền quê thì lại có quan niệm đặt tên con cái càng “xấu” càng “dễ nuôi”. Vậy nên mấy cái tên Tí, Tèo, Nở, Lệ,… là những cái tên thường thấy.
Khác với tên, họ của đứa trẻ sẽ được đặt theo họ của người cha. Họ lại không phải là yếu tố mà chúng ta có thể tự ý sáng tạo nên được. Ví dụ cha họ Nguyễn thì con sẽ họ Nguyễn, cha họ Lê thì con họ Lê.
Cấu trúc họ tên của người Việt
Cấu trúc đầy đủ về danh tính 1 con người sẽ bao gồm cả họ và tên. Ở các quốc gia châu Âu, tên sẽ đứng trước họ, còn ở châu Á thì ngược lại. Cấu trúc họ tên thường thấy ở nước ta chính là Họ + Tên Đệm + Tên chính. Con gái sẽ thường lót chữ Thị, Ngọc con trai thì lót chữ Văn hoặc Hữu. Đó là lý do ta thường nghe “Nguyễn Văn A”, “Nguyễn Thị B” ở khắp nơi. Dòng họ sẽ là căn cứ để nói lên người cùng huyết thống, cùng tổ tiên. Đôi khi tên đệm cũng được bỏ qua và họ tên chỉ rút ngắn còn 2 từ.
Việt Nam có bao nhiêu họ
Theo thống kê mới nhất trong cuốn Họ và tên người Việt Nam thì nước ta có khoảng 1023 họ, trong đó họ của người Kinh chiếm khoảng 300 họ, còn lại là họ của các dân tộc ít người và một số họ hiếm có nguồn gốc từ Trung Quốc.
Việt Nam có bao nhiêu họ?
Sở dĩ có sự đa dạng về họ như vậy là bởi Việt Nam đã có sự giao thoa văn hóa đáng kể, nó gồm các họ của người dân tộc bản địa và các dân tộc thiểu số khác sống trên lãnh thổ đất nước Việt Nam. Việt Nam thuộc khu vực Đông Nam Á nhưng lại nằm trong vùng Văn hóa Đông Á, chịu ảnh hưởng khá nhiều từ nền văn hóa Trung Hoa do vậy, họ người Việt cũng bị ảnh hưởng một phần từ họ của người Trung nhưng chúng ta không có nhiều họ như Trung Quốc. Họ của người Việt Nam sẽ bao gồm họ của người Kinh và các dân tộc thiểu số sinh sống trên lãnh thổ của Việt Nam. Hầu hết các dòng họ lớn của Việt Nam đều có một triều đại trong lịch sử nước nhà.
Danh sách những họ hiếm ở Việt Nam
Bên cạnh những họ phổ biến thường gặp thì ở Việt Nam cũng xuất hiện một số họ hiếm nhưng đa phần các họ này, gồm cả một số họ ở trên đều có xuất xứ từ Trung Quốc. Dưới đây là ví dụ về một số họ hiếm gặp ở Việt Nam:
- Họ Tiên “Dân tốc Kinh”
- Họ Tô
- Họ Giang
- Họ Long
- Họ Phụng
- Họ Hạch
- Họ Kỳ
- Họ Phùng
- Họ Vi
- Họ Nông
- Họ Âu
- Họ Phương
- Họ Bạc
- Họ Hi
- Họ Giáp
- Họ Yên
- Họ Tiếp
- Họ Cảnh
- Họ Dã
- Họ Đôn
- Họ Bì
- Họ Ca
- Họ Lạc
- Họ Thào
- Họ Ung
- Họ Ma
- Họ Hành
- Họ Đoàn
- Họ Kiều
- Họ Chiêm
Như đã nêu ở phía trên, có đến 90% người Việt Nam mang những họ phổ biến như Nguyễn, Lê. Vậy chính xác là chỉ có khoảng 10% họ còn lại là những họ hiếm ở Việt Nam. Tiêu biểu phải kể đến các họ Thạch, họ Vi, họ Nông, họ Xa, họ Phùng, họ Uông, họ Khâu… Hầu hết các họ hiếm này đều có nguồn gốc từ Trung Quốc và chúng ta nhiều lúc sẽ nghe thấy những họ này từ những người Hoa hoặc những người sống ở vùng núi.
Các họ phổ biến tại Việt Nam
Việt Nam nhiều họ khác nhau là vậy, duy chỉ 13 họ phổ biến nhất bao gồm: Họ Nguyễn (39%) , họ Trần (11%), họ Lê (10%), họ Phạm (7%), họ Hoàng (5%). Các họ phổ biến còn lại là: Phan, Đặng, Vũ (Võ), Bùi, Hồ, Đỗ, Ngô, Dương, Lý.
Đa số những họ phổ biến ở Việt Nam đều liên quan tới các triều đại phong kiến Việt Nam. Họ phổ biến nhất của người Kinh và của tất cả người Việt Nam chính là họ Nguyễn. Một thống kê vào năm 2005 đã chứng minh có tới khoảng 38% dân số Việt Nam có họ Nguyễn. Đây cũng là một điều dễ hiểu bởi, triều đại nhà Nguyễn chính là triều đại cuối cùng của phong kiến Việt Nam.
Tương tự, các họ như Trần, Lê, Lý cũng khá phổ biến bởi vì đó là họ của các vị hoàng tộc từng cai trị tại Việt Nam. Đó là triều đại nhà Trần, nhà Tiền Lê – Hậu Lê và nhà Lý.
Nguồn gốc các họ ở Việt Nam
Nguồn gốc họ nói chung
Theo một số chuyên gia nghiên cứu cho rằng họ của người Việt Nam có từ năm 2592 TCN. Khi đó dưới sự trị vì của vua Phục Hy tại Trung Quốc đã đặt ra quy định mỗi người dân phải có họ và tên đầy đủ. Những ai có chung họ với nhau thì 3 đời sẽ không được lấy nhau. Từ đó bắt đầu nảy sinh ra nhiều họ khác nhau để có thể tránh được tục này.
Đối với người Việt Nam sinh sống ở khu vực gần biên giới Trung Quốc, vì thế mà cũng ảnh hưởng ít nhiều với văn hóa người Hoa nhiều năm.
Nguồn gốc họ của người Việt Nam
Họ của người Việt Nam được nhiều người biết đến là xuất phát từ thời Vua Hùng và Vua An Dương Vương đặt họ tên cho dân tộc ta. Nhưng theo một số chuyên gia đây là quan điểm không chính xác. Bởi vì khi đó Việt Nam vẫn đang trong thời kỳ mẫu hệ nên sẽ không thể có họ được, ngay cả Vua Hùng khi đó cũng chưa có họ rõ ràng.
Chính vì thế, họ và tên người Việt Nam được tin là xuất hiện và thời kỳ đầu Công Nguyên. Trải qua nhiều năm lịch sử khi ở chế độ phụ hệ các cuộc hôn nhân dị tộc Việt – Hán với mục đích là đồng hóa người Việt trở thành người Hán. Khi đó con cháu được sinh ra sẽ đặt tên theo người Hán.
Đặc trưng của chế độ này đó là Lý Bí – hậu duệ đời thứ 7 dòng họ Lý Toàn. Cha của ông là Lý Toàn có nguồn gốc ở phía Nam Trung Quốc, mẹ của Lý Bí là bà Lê Thị Oánh, một người quê Thanh Hóa. Vậy nên cũng từ đó mà các họ của người Việt Nam đã xuất hiện chính thức như vậy. Theo một số nguồn thông tin khác các dân tộc thiểu số bản địa cho rằng họ của người Việt Nam có nguồn gốc từ tín ngưỡng thờ vật tổ (tô -tem).
Tổng kết
Qua bài viết trên đây chắc hẳn các bạn đã có thể hiểu rõ được Việt Nam có bao nhiêu họ và các họ hiếm ở Việt Nam là gì? Hy vọng rằng đây là 1 bài viết hữu ích với bạn. Nếu bạn còn biết được các họ hiếm nào của nước ta thì đừng ngần ngại mà hãy để lại bình luận bên dưới nhé!
