Soạn bài Bạn đến chơi nhà do Nguyễn Khuyến sáng tác được Bảng Xếp Hạng sưu tầm và giới thiệu tới các bạn học sinh đọc thêm để hiểu rõ về tình huống vẫn chưa có gì để tiếp bạn, nhưng vẫn thể hiện ra được tình bạn đậm đà thắm thiết để chuẩn bị tốt cho bài giảng của học kì mới sắp tới đây của mình.
Bạn đang xem bài viết: soạn bài bạn đến chơi nhà
Mục Lục
Tìm hiểu chung về tác phẩm Bạn đến chơi nhà
Giới thiệu tác giả Nguyễn Khuyến
Nguyễn Khuyến (1835 – 1909), người thôn Vị Hạ (làng Và), xã Yên Đổ, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam. Vì thi đã đầu cả ba kì thi Hương, thi Hội, thi Đình cần có tên gọi Tam Nguyên Yên Đổ. Nguyễn Khuyến làm quan chừng 10 năm, rồi cáo quan về ở ẩn.Nguyễn Khuyến là một nhà thơ lớn của dân tộc. Thơ của ông gồm cả chữ Nôm và chữ Hán, hầu hết được sáng tác vào giai đoạn khi ông đã từ bỏ chốn quan trường.
Xem thêm: Soạn Bài ca ngắn đi trên bãi cát (ngắn) – Ngữ Văn 11
Về tác phẩm Bạn đến chơi nhà
– Hoàn cảnh sáng tác: Nguyễn Khuyến cáo quan về quê sống với ruộng vườn dân dã, đến một hôm có người bạn tri kỉ đến chơi nhà nhưng không có gì thiết đãi bạn nhà thơ làm bài thơ này tự cười chính bản thân mọi người.
– Thể thơ: Thất ngôn bát cú đường luật.
– Nội dung: cảm xúc chân tình tự nhiên về tình bạn gắn bó thủy chung son sắc.
– Nghệ thuật: Phép đối, nói quá, lên danh sách, ngôn ngữ giản dị.
Bố cục tác phẩm
– Câu đầu : cảm xúc khi mà bạn đến
– 6 câu tiếp : hoàn cảnh nhà thơ khi bạn đến chơi
– Câu cuối : tình cảm thắm thiết với bạn
Soạn bài Bạn đến chơi nhà
Câu 1 (trang 105 sgk ngữ văn 7 tập 1)
Bạn đến chơi nhà thuộc thể Đường luật thất ngôn bát cú:
+ 8 câu, mỗi câu 7 tiếng
+ Gieo vần: gieo vần chân 1, 2, 4, 6, 8
+ Nhịp điệu: hài hòa,
Câu 2 (trang 105 sgk ngữ văn 7 tập 1)
Bài thơ được lập ý bằng việc dựng lên tình huống hoàn toàn không có gì tiếp bạn để rồi kết lại một câu: “Bác đến chơi đây, ta với ta!” tuy nhiên thể hiện được tình bạn đậm đà, thắm thiết.
Em có tán thành ý kiến trên không? Nếu như không, cho biết lí do. Nếu như có thì hãy làm rõ bằng việc giải đáp các câu hỏi sau:
a) Theo nội dung của câu thứ nhất, đúng ra Nguyễn Khuyến phải tiếp đãi thế nào khi bạn đến chơi nhà?
b) Nhưng qua sáu câu thơ kế tiếp thì hoàn cảnh của Nguyễn Khuyến lại là thế nào? Tác giả có dụng ý gì khi cố làm ra một tình huống đặc biệt như thế?
c) Câu thơ thứ tám và riêng cụm từ “ta với ta” nói lên điều gì? Câu thơ này có nhiệm vụ khẳng định điều gì về tình bạn của nhà thơ.
d) Nhận xét chung về tình bạn của Nguyễn Khuyến trong bài thơ Bạn đến chơi nhà.
Trả lời:
Bài thơ lập ý bằng cách dựng lên tình huống vẫn chưa có gì để tiếp bạn, tuy nhiên vẫn thể hiện được tình bạn đậm đà thắm thiết.
a) Theo nội dung câu thứ nhất, đúng ra Nguyễn Khuyến phải tiếp đãi bạn thật chu đáo và tử tế vì những người bạn đã lâu lắm không gặp “Đã bấy lâu nay, Bác tới nhà”.
b) Tuy vậy ở 6 câu thơ tiếp thì tác giả lại kể về hoàn cảnh đáng chú ý để làm ra sự đùa vui: Tác giả cho chúng ta thấy là đã có sẵn tất cả mọi thứ tuy nhiên hóa ra lại vẫn chưa có thứ gì.
Tác giả khi làm ra tình huống như vậy là có dụng ý: tác giả nói lên sự mong mong muốn tiếp đãi bạn cả về vật chất lẫn tinh thần nhưng giờ đây vật chất thì vẫn chưa có nên sự chân tình có thể bù đắp những thiếu hụt về vật chất.
c) Câu thơ thứ 8 và cụm từ “ta với ta” nói lên tình cảm tri âm không hẳn phải vật chất rất đầy đủ mà cái đặc biệt là tình cảm chân thực giữa những người bạn với nhau. Những người tri âm, tri kỉ chỉ cần gặp nhau là thấy vui sướng lắm rồi, không nhất thiết là cứ phải vật chất, mâm cao cỗ đầy thì mới có tình cảm.
d) Nhận xét chung về tình bạn của Nguyễn Khuyến trong bài thơ “Bạn đến chơi nhà”:
Qua cách cư xử của Nguyễn Khuyến đối với bạn, cho chúng ta thấy Nguyễn Khuyến rất đối tốt với bạn và muốn tiếp đãi bạn một cách chu đáo. Hơn nữa, ta cũng thấy được tình bạn tốt đẹp, trong sáng của của bạn bè thân với nhau. Tác giả tiếp bạn bằng những gì chân thành, sâu sắc và tôn trọng nhất.
Luyện tập
Câu 1 trang 106 sgk Ngữ văn 7 tập 1
a*) Ngôn ngữ ở bài Bạn đến chơi nhà có gì khác với ngôn ngữ ở đoạn thơ Sau phút chia li đã học?
b) So sánh cụm từ “ta với ta” trong bài Bạn đến chơi nhà của Nguyễn Khuyến với cụm từ “ta với ta” trong bài Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan.
Các bạn có thể tham khảo văn mẫu sau:
a*) Ngôn ngữ ở bài ‘Bạn đến chơi nhà’ có khác gì với ngôn ngữ ở đoạn thơ ‘Sau phút chia li’ đã học?
Khác nhau:
– Sau phút chia li:
+ Ngôn ngữ điêu luyện, bóng bẩy, tinh tế.
+ Các địa danh được sử dụng theo bút pháp ước lệ tượng trưng của thơ văn trung đại, ở trong chốn xa lạ chứ không phải ở nước ta.
– Bạn đến chơi nhà:
+ Ngôn ngữ giản dị, thuần Việt.
+ Mang đậm đời sống thân quê, lời thơ Đường luật mà như lời nói thường.
+ Sự vật đưa vào thơ gần gũi, quen thuộc.
Giống nhau: Cả hai đều ngắn gọn hàm súc, có giá trị nghệ thuật cao.
b) Giống nhau: đều trực tiếp thể hiện cảm xúc, tâm trạng của chủ thể trữ tình.
Khác nhau:
– Trong bài “Qua Đèo Ngang”: Hai từ ta tuy nhiên chỉ một người , một tâm trạng. Đó là bà Huyện Thanh Quan với cái bóng của bà, với nỗi cô đơn thăm thẳm không biết sẻ chia cùng ai.
– Trong bài “Bạn đến chơi nhà”: hai từ ta chỉ hai người (Nguyễn Khuyến và ông bạn già Dương Khuê) chung một tâm trạng mừng vui vì lâu rồi mới gặp lại nhau, vì cả hai vẫn còn khỏe, còn nhớ đến nhau, chung niềm tâm sự của những nhà Nho về ở ẩn trước cảnh đất nước sắp mất về tay người khác tuy nhiên không làm gì được. Cho nên vui đấy mà vẫn buồn, vẫn cô đơn.
Câu 2 trang 106 sgk Ngữ văn 7 tập 1
Học thuộc lòng bài thơ Bạn đến chơi nhà.
Tổng kết
Trên đây chính là toàn bộ nội dung hướng dẫn soạn bài Bạn đến chơi nhà đã được Bảng Xếp Hạng sưu tầm để các bạn cùng tham khảo. Chúc các bạn luôn gặp được nhiều may mắn và thành công.
Nguồn: Tổng hợp
