Xin chào các em! Trong bài viết hướng dẫn soạn văn lớp 8 tập 2 ngày hôm nay, Bảng Xếp Hạng sẽ chỉ dẫn các em soạn bài Quê hương. Đây là một bài thơ rất hay về một làng quê miền biển. Hi vọng rằng sau khi học xong bài thơ này, các em sẽ dành tình yêu cho quê hương, cho quốc gia mình nhiều hơn nhé! Mời các em tham khảo!
Bạn đang xem bài viết: soạn bài quê hương
Tìm hiểu chung về tác phẩm Quê hương
Giới thiệu tác giả Tế Hanh
– Tế Hanh (1921 – 2009) tên khai sinh là Trần Tế Hanh, sinh ra tại một làng chài ven biển tỉnh Quảng Ngãi.
– Ông hiện diện trong phong trào thơ mới ở chặng cuối (1940 – 1945) với những bài thơ mang nặng nỗi buồn và tình yêu quê hương thắm thiết.
– Sau 1946, Tế Hanh bền bỉ sáng tác phục vụ cách mạng và kháng chiến.
– Ông được biết tới với những bài thơ thể hiện nỗi nhớ thương tha thiết quê hương miền Nam và niềm khao khát tổ quốc được thống nhất.
– Năm 1996, ông được trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật.
– Một vài tác phẩm chính: Tập thơ Hoa niên (1945), gửi miền Bắc (1955), Tiếng sóng (1960), Hai nửa yêu thương (1963), Khúc ca mới (1966)…
Xem thêm: Soạn bài Sống chết mặc bay (ngắn gọn) – Ngữ Văn 7
Về tác phẩm Quê hương
– Quê hương luôn là niềm cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh mà bài thơ Quê hương chính là mở bài cho chùm bài thơ viết về quê hương.
– Bài thơ được rút ra trong tập “Nghẹn ngào” (1939), sau được in lại trong tập “Hoa niên” (1945).
Bố cục tác phẩm
Gồm 3 phần:
- Phần 1: Hai câu đầu: Giới thiệu chung về khung cảnh làng quê.
- Phần 2. Từ “Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng” đến “Rướn thân trắng bao la thâu góp gió…”: Khung cảnh dân chài bơi thuyền ra biển đánh cá.
- Phần 3.Từ “Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ” đến “Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ”: Khung cảnh con thuyền về bến.
- Phần 4. Bốn câu cuối: Nỗi nhớ quê hương của nhà thơ.
Soạn bài Quê hương
Câu 1 ( trang 18 sgk Ngữ văn 8 tập 2)
a. Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi được miêu tả trong 6 câu (câu 3 – câu 8).
– Câu 3 – 4: Thời điểm ra khơi là một buổi sáng đẹp trời, thời tiết rất thuận lợi cho việc đi biển: bầu trời cao rộng, trong trẻo, gió mát nhẹ, bình minh nhuốm màu hồng rực rỡ. Dân chài là những chàng trai căng tràn sức lực, háo hức ra khơi.
– Câu 5 – 6: Hình ảnh con thuyền băng mình ra khơi một cách dũng mãnh được ví như con tuấn mã đẹp và khỏe mạnh; một loạt từ ngữ diễn tả thế băng tới của con thuyền: hăng, phăng, mãnh liệt, vượt càng tạo nên khí thế lao động hăng say, sức mạnh khoẻ khoắn của người dân chài.
– Câu 7 – 8: Hình ảnh cánh buồm trắng căng phồng, no gió ra khơi được so với mảnh hồn làng sáng lên vẻ đẹp lãng mạn. Từ đó, hình ảnh cánh buồm căng gió biển quen thuộc bỗng trở nên lớn lao, thiêng liêng vừa thơ mộng vừa hùng tráng.
b. Cảnh đón thuyền cá về bến sau một ngày lao động (8 câu tiếp).
– Cảnh ồn ào, tấp nập trên bến khi đón thuyền về và niềm vui trước những thành quả lao động, gợi ra một sức sống, nhịp sống náo nhiệt.
– Hình ảnh người dân chài mang vẻ đẹp khỏe khoắn. Cuộc sống vất vả tuy nhiên thi vị.
– Hình ảnh con thuyền: Tác giả không chỉ thấy con thuyền đang nằm im trên bến mà còn “thấy” sự mệt mỏi say sưa của con thuyền => tình cảm đằm sâu, máu thịt của tác giả trong số đó.
Câu 2 ( trang 18 sgk Ngữ Văn 8 tập 2)
Phân tích một số câu thơ sử dụng biện pháp so sánh và ẩn dụ:
Cánh buồm gương to như mảnh hồn làng Rướm thân trắng bao la thâu góp gió...
Hình ảnh cánh buồm được so sánh với mảnh hồn làng: cái vô hình, vô sắc được nhất định hóa bằng hình ảnh có hình khối, đường nét, màu sắc. Cảnh mang hồn người, nhà thơ đã thổi vào cảnh linh hồn của làng chài. Cánh buồn vốn gắn bó, gần gũi trong cuộc sống của dân chài trở thành một hình ảnh thơ bay bổng, giàu tính tượng trưng.
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng Cả thân hình nồng thở vị xa xăm.
Tả thực: dân chài lưới làn da rám nắng.
Dùng biện pháp ẩn dụ thể hiện cảm nhận bằng xúc giác (vị), cái vốn chỉ được cảm nhận bằng thị giác (thân hình).
Những câu thơ tả cảnh thuyền cá về bến toát lên vẻ mặn mòi của biển, thấm đượm xúc cảm bâng khuâng thương nhớ của người con xa quê hương.
Câu 3 (trang 18 sgk Ngữ Văn 8 tập 2)
Tình cảm của tác giả đối với quê hương thật đằm thắm, sâu sắc. Xa quê, tác giả luôn nhớ về quê mình với vị mặn mòi, màu xanh của biển, với cánh buồm trắng, những con thuyền ra khơi và những thân hình vạm vỡ của những người dân chài… nếu như vẫn chưa có tấm lòng gắn bó sâu nặng với con người và cuộc sống lao động của làng chài quê hương thì Tế Hanh sẽ không có được những câu thơ xuất thần, độc đáo như vậy.
Câu 4 (trang 18 sgk ngữ văn tập 2)
– Giọng thơ mộc mạc, giản dị, ngôn ngữ giàu giá trị biểu cảm.
– Hình ảnh so sánh giàu hình ảnh, có giá tri biểu cảm cao, phép nhân hóa.
– Phép ẩn dụ, đảo trật tự từ trong câu.
– Hàng loạt động từ mạnh, tính từ, phép liệt kê.
– Sử dụng phương pháp biểu đạt tự sự đan xen miêu tả và biểu cảm.
Luyện tập
Câu 1 (trang 18 SGK Ngữ văn 8, tập 2). Học thuộc và tập đọc diễn cảm bài thơ.
HS tự làm.
Câu 2 (trang 18 SGK Ngữ văn 8, tập 2). Sưu tầm, chép lại một vài câu thơ, đoạn thơ về tình cảm quê hương mà em yêu thích nhất.
Các bạn có thể tham khảo văn mẫu sau:
– Lòng quê dợn dợn vời con nước
Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà
(Tràng giang – Huy Cận)
– Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường
Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ
(Quê hương – Giang Nam)
– Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi
(Quê hương – Đỗ Trung Quân)
Tổng kết
Trên đây, Bảng Xếp Hạng đã giới thiệu tới các bạn Soạn bài Quê hương ngắn gọn. Mong rằng đây sẽ là tài liệu hay và có ích giúp các em học sinh ghi nhớ kiến thức bài học tốt hơn. Chúc các em học tốt.
Nguồn: Tổng hợp
