Hướng dẫn soạn Bài ca ngất ngưởng đã được Bảng Xếp Hạng tổng hợp với thông tin bài soạn ngắn gọn và chi tiết sẽ là nguồn thông tin có ích giúp các bạn học sinh có kết quả cao hơn trong học tập. Mời thầy cô và các bạn học sinh tham khảo.
Bạn đang xem bài viết: soạn bài ca ngất ngưởng
Mục Lục
Tìm hiểu chung về tác phẩm Bài ca ngất ngưởng
Giới thiệu tác giả Nguyễn Công Trứ
1. Tiểu sử tác giả Nguyễn Công Trứ
Nguyễn Công Trứ tự Tồn Chất, hiệu Ngộ Trai, biệt hiệu Hi Văn, xuất thân trong một gia đình Nho học quê ở làng Uy Viễn, nay là xã Xuân Giang, Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.
Từ nhỏ cho đến năm 1819, ông sống nghèo khó, năm 1819 ông thi đỗ Giải nguyên và được bổ làm quan.
Cuộc đời ông là những thăng trầm trong sự nghiệp. Ông được thăng thưởng quan tước nhiều lần vì những thành tích, chiến công trong quân sự và kinh tế, tới chức thượng thư, tổng đốc; nhưng cũng nhiều lần bị giáng phạt, nhiều lần giáng liền 3-4 cấp như năm 1841 bị kết án trảm giam hậu rồi lại được tha, năm 1843 còn bị cách tuột làm lính thú,…
Xem thêm: Hướng dẫn soạn bài Câu cá mùa thu Ngắn – Ngữ Văn 11
2. Sự nghiệp văn chương của tác giả Nguyễn Công Trứ
Sáng tác của Nguyễn Công Trứ hầu hết bằng chữ Nôm và bị thất lạc nhiều. Hiện nay sưu tầm được khoảng 150 bài gồm thơ, ca trù, phú. Thể loại ưa thích của ông là hát nói (hát nói là một điệu của ca trù cần có người còn gọi chung là ca trù). Nguyễn Công Trứ là người đầu tiên có công đem tới cho hát nói một nội dung thích hợp với công dụng và cấu trúc của nó.
Thơ văn ông bao gồm nội dung khá phức tạp, kết tinh hiện trạng ý thức của một thế hệ nhà nho như Nguyễn Công Trứ. Tuy nhiên tổng quát, thơ ông tập trung vào ba chủ đề chính:
+ Chí nam nhi.
+ Cái nghèo và thế thái, nhân tình.
+ Triết lí hưởng lạc.
Xem thêm: Hướng dẫn soạn bài Chiếc lá cuối cùng (ngắn gọn) – Ngữ Văn 8
Về tác phẩm Bài ca ngất ngưởng
Bài thơ được nhà thơ sáng tác sau năm 1848 khi nhà thơ đã cáo quan về nghỉ hưu ở quê nhà. Nguyễn Công Trứ viết Bài ca ngất ngưởng thể hiện phong cách sống của ông.
Đây chính là triết lí sống trong suốt cuộc đời, khi còn là một thư sinh, khi xuất chính hay lúc đã về hưu của ông. “Ngất ngưởng” là từ tượng hình có thành quả biểu đạt, diễn tả ở một vị trí cao chênh vênh, không ổn định liên hệ vào chúng ta là một lối sống khác người: ngông nghênh, thách thức với mọi người, vượt thế tục bình thường!
Bố cục tác phẩm
Gồm 3 phần:
- Phần 1: 6 câu đầu. Sự ngất ngưởng trên con đường công danh, sự nghiệp.
- Phần 2: 12 câu tiếp. Sự ngất ngưởng trong lối sống, suy nghĩ.
- Phần 3: Câu thơ còn lại. Lời khẳng định cá tính của nhà thơ.
Soạn bài Bài ca ngất ngưởng
Câu 1 (39 sgk ngữ văn 11 tập 1)
Ngất ngưởng từ láy tượng hình vốn được dùng sự vật ở độ cao chênh vênh, bất ổn định
– Từ ngất ngưởng được sử dụng chỉ sự khác thường, vượt lên dư luận
– Nhan đề được nhắc lại 4 lần trở thành biểu tượng, phong cách sống, thái độ sống vượt thế tục, thách thức xung quanh dựa trên sự tự ý thức, tài năng, tư cách cá nhân:
+ Chỉ sự thao lược, tài năng, phong cách ngạo nghễ khi làm quan của tác giả
+ Chỉ sự ngang tàng của ông khi làm dân thường
+ Khẳng định cái chơi ngông hơn người
+ Tác giả hơn người vì dám coi thường công danh, phú quý, coi thường dư luận, không bị ràng buộc
Câu 2 (trang 39 sgk ngữ văn 11 tập 1)
Nguyễn Công Trứ biết làm quan là mất tự do nhưng ông vẫn làm quan vì:
+ Ông muốn thể hiện tài năng, hoài bão của bản thân
+ Ông quan niệm bản thân đã cống hiến hết tài năng, nhiệt huyết nên ông có quyền ngất ngưởng nhất so với các quan trong triều
→ Ngất ngưởng thực chất là phong cách sống tôn trọng trung thực, cá tính, không chấp thuận “khắc kỉ phục lễ” uốn mình theo lễ và danh giáo của Nho gia
Câu 3 (trang 39 sgk ngữ văn 11 tập 1)
Nguyễn Công Trứ đã tự kể về mình, tự thuật, tự nhận xét về bản thân
+ Giọng điệu tự thuật khảng khái, đầy cá tính
+ Ông ý thức được bài bản tài năng, cách điệu sống của chính mình
+ Ông tự hào vì có cuộc sống hoạt động tích cực trong xã hội
+ Ông tự hào vì dám sống cho mình, bỏ qua sự gò bó của lễ và danh giáo
Câu 4 (trang 39 sgk ngữ văn 11 tập 1)
Nhiều nhà thơ, nhà chính trị nổi tiếng dường như đều gởi gắm tâm sự của mình nói
+ Thể loại hát nói nhanh chóng trở thành thể loại chiếm được vị trí độc tôn, trở thành một khuynh hướng văn học
+ Hát nói có những ưu thế tốt về sự phóng khoáng phù hợp với việc truyền tải quan niệm nhân sinh mới mẻ của tầng lớp nhà nho
Luyện tập
Câu hỏi (trang 39 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Các bạn có thể tham khảo văn mẫu sau:
– Ngôn ngữ của Bài ca ngất ngưởng rất phóng khoáng, tự do, ngạo nghễ, mang đậm tính cách của tác giả, chứa đựng nhiều câu kể. Từ đấy giúp cho việc truyền tải thông tin cũng như cách của Nguyễn Công Trứ được đơn giản hơn.
– Ngôn ngữ của bài Bài ca phong cảnh Hương Sơn nhẹ nhàng, chứa nhiều từ miêu tả cảnh sắc thiên nhiên cùng lúc đó có những từ ngữ mang nét đặc trưng của Phật giáo. Từ đó thể hiện rõ niềm say mê phong cảnh thiên nhiên quốc gia cũng như Phật giáo của tác giả.
Tổng kết
Trên đây Bảng Xếp Hạng đã giới thiệu tới bạn đọc tài liệu: Soạn Bài ca ngất ngưởng. Hi vọng bài viết sẽ giúp bạn có kết quả cao hơn trong học tập.
Nguồn: Tổng hợp
