Bánh chưng là một loại bánh truyền thống của người Việt ngày Tết và có rất nhiều loại khác nhau dựa trên những đặc trưng của từng vùng miền. Trong đó phải kể đến bánh chưng gù – đặc sản Hà Giang, với sự đặc biệt của mùi thơm lá riềng được trộn với nếp để gói bánh. Hãy cùng vào bếp thực hiện ngay món bánh chưng này nhé!
Bạn đang đọc bài viết: Cách làm bánh chưng gù đơn giản chuẩn vị Hà Giang
Tìm hiểu về Bánh Chưng Gù của người tày
Khi người Tày xuất hiện, đi phát cỏ, khai hoang làm nương rẫy, đã chọn cây lúa làm nguồn thức ăn chính cho dân tộc mình. Từ hạt ngọc trời, họ thông minh ra những chiếc bánh Trưng gù, món ăn ngon mắt – ngon miệng vừa để cúng tế trời đất, cũng là lương thực cho gia đình.
không biết từ bao giờ, từ khi nào, những chiếc bánh chưng gù này được gói, chỉ biết rằng mỗi khi dịp lễ tết, ngày cúng ông bà tổ tiên là phụ nữ mỗi nhà của người Tày lại gói những chiếc bánh chưng gù.
Bánh chưng với nhiều cách gọi không giống nhau như: Bánh tét, chưng dài, chưng vuông…, ứng với mỗi cách gọi, cách đặt tên lại mang dáng dấp đặc trưng dân tộc, phong tục, tập quán từng vùng miền. so với bánh chưng gù, bánh không quá to mà nhỏ nhắn, bánh có màu xanh và đen tượng trưng cho những dãy núi Hà Giang và ý chí con người nơi đây
Hướng dẫn cách làm bánh chưng gù Hà Giang
Nguyên liệu làm Bánh chưng gù Hà Giang
Nếp 1 kg Thịt ba chỉ 800 gr Đậu xanh 700 gr(cà vỏ) Lá riềng 2 lá Muối/tiêu 1 ít
Cách chọn mua nguyên liệu tươi ngon
Cách chọn mua nếp ngon
- Nếp để gói bánh chưng bạn chọn nếp ngỗng, nếp cái hoa vàng hay nếp bắc đều được, mỗi loại gạo có độ dẻo khác nhau tùy theo phẩm chất gạo. tuy nhiên nếp ngon thường có hạt tròn mập, ngắn, màu trắng ngần.
- Bạn chọn những hạt mẩy, đều, sử dụng móng tay bấm vào hạt nếp khó vỡ thì đó là nếp ngon, còn mới không phải nếp đã cũ, dễ bị mục.
- Nếp mới thường có mùi thơm đặc trưng, thoảng thoảng ngọt. Tránh mua nếp có mùi mốc, ẩm hay những mùi lạ.
Cách chọn mua thịt ba chỉ ngon
- Thịt ba chỉ tươi ngon có màu đỏ nhạt hoặc hồng tươi, bóng nhẹ và lớp mỡ xen giữa có màu trắng sáng, nhìn căng và chắc. Bạn nên chọn thịt ba chỉ có phần thịt và mỡ dính chặt vào nhau, khi cầm lên không cảm thấy quá lỏng lẻo. Lớp da và mỡ ngoài cùng dày vừa phải khoảng từ 1,5 – 2cm.
- Bạn có thể kiểm tra độ tươi của thịt ba chỉ bằng việc bấm vào miếng thịt, nếu thịt có độ đàn hồi khi bấm vào và không tạo lõm thì Bạn nên chọn miếng thịt đấy.
- Bạn không được chọn miếng thịt nhợt nhạt, chuyển xanh tái hay có mùi hôi, mùi lạ bất thường.
- Bên cạnh đấy để chọn thịt ba chỉ để gói bánh chưng ngon Bạn nên chọn miếng thịt có phần mỡ nhiều hơn phần nạc một tí để khi ăn sẽ đỡ bị khô.
Cách chọn mua đậu xanh ngon
- Đậu xanh để gói bánh chưng bạn sử dụng đậu xanh đã được cà vỏ. đối với loại đậu đã cà vỏ bạn lưu ý chọn những hạt đậu sáng bóng, màu vàng tươi, kích thước và màu sắc các hạt đều nhau.
- Bạn kiểm duyệt độ mẩy của đậu bằng cách bấm ngón tay vào hạt đâu, nếu như bạn đậu giòn, dễ vỡ nhưng không tạo nhiều vụn nhỏ thì đó là đậu xanh ngon.
- Đậu xanh còn mới thường có mùi thơm nhẹ, đặc trưng của đậu xanh. Tránh chọn mua đậu có mùi ẩm mốc hay những mùi lạ.
- Tránh chọn những hạt đậu có nốt đen, xỉn màu, các hạt to nhỏ không đều nhau. đặc biệt không chọn đậu xanh đã có hiện tượng bị mối, mọt ăn hay có nhiều hạt sạn đen.
Cách chọn mua lá dong gói bánh chưng
- Bạn chọn lá dong có hình elip, phiến tán lá to, rộng, có màu xanh tươi đậm. Lá dong tươi có có độ dai tốt, không bị giòn hay dễ gãy. Nên chọn lá dong loại bánh tẻ, không quá già cũng không quá non.
- không nên chọn những lá héo, sờ vào có cảm giác khô cứng, không mềm dai như lá tươi. Chọn những lá còn nguyên vẹn, không bị tưa lá hay rách ở bất kì phần nào.
Lá riềng
Lá riềng là gì?
Lá riềng là phần lá mọc phía trên của củ riềng. Lá riềng không cuống, có bẹ, elip nhỏ mọc thành 2 dãy rất lành tính, loại lá này không mùi vị được giã ra lấy nước để tạo màu cho món các món ăn, quan trọng nhất là bánh chưng.
Lá riềng mua ở đâu?
Lá riềng chúng ta có thể tìm mua tại các sạp chuyên bán các loại củ như gừng, riềng, nghệ tại chợ hay mua tại các nhà vườn trồng rau củ. nếu không có lá riềng tươi Bạn có thể thay bằng bột lá riềng được bán rất nhiều trên các trang thương mại và điện tử.
XEM THÊM: Cách gói bánh chưng vuông vắn
Dụng cụ thực hiện
Nồi, tô, dao lá dong, dây lạt,…
Cách chế biến Bánh chưng gù Hà Giang
Ngâm nếp và đậu xanh
1kg gạo nếp, đậu xanh bạn vo sạch nhẹ nhàng với nước khoảng 3 – 4 lần rồi đem ngâm 4 – 6 tiếng.
Chuẩn bị nguyên liệu
Lá riềng rửa sạch, cắt nhỏ rồi cho vào máy xay với một tí nước rồi xay nhuyễn. Sau đó lọc qua rây để lấy phần nước cốt màu xanh.
Thịt ba rọi mua về rửa sạch dưới vòi nước chảy mạnh rồi dùng tay chà sạch với nước muối, sau đấy rửa lại với nước lần nữa rồi thấm ráo và cắt thành 4 miếng đều nhau có độ dày khoảng 1 lóng tay. tiếp theo bạn ướp thịt với 1 ít muối và 1 ít tiêu.
Lá dong rửa sạch, lau khô rồi rọc bớt phần sống lá cứng, dày phía sau. Dây lạt rửa sạch và ngâm mềm nội địa ấm khoảng 10 phút.
Trộn màu nếp và ướp đậu
Bạn cho tô nước lá riềng vào nếp đã ngâm rồi trộn đều, nhẹ tay. một khi trộn bạn để yên trong vòng 7 – 10 phút để nếp được thấm màu.
Đậu xanh bạn cho ra tô rồi chèn vào 1 muỗng canh muối, trộn đều tay và để ướp trong vòng 10 phút.
Gói bánh chưng
2 chiếc lá dong bạn lật phần sau lá rồi xếp tráo đầu đuôi, chồng lên nhau. kế đến bạn thu thập 1 muỗng canh nếp cho vào giữa lá, phía trên nếp lần lượt là 1/2 muỗng canh đậu xanh và 1 miếng thịt ba chỉ. tiếp theo bạn lại cho một lớp đậu xanh phủ lên phía trên thịt và sau cùng là một lớp nếp.
Để gói bánh bạn túm hai bên mép lá rồi xếp chặt tay, sau đó bạn túm một phần đầu lá dong vuốt dẹp rồi gấp chặt và khít phần nhân bánh lại. Lúc này dựng bánh lên rồi vỗ để cho nhân được nén xuống rồi làm tương tự với đầu bên kia. Bạn gói sau cho phần giữa bánh gù, nhô lên là được.
Bạn sử dụng dây lạt quấn quanh bánh chưng rồi xoắn chặt dây để cố định bánh. Mỗi lần dùng được buộc khoảng 3 – 4 dây lạt.
Luộc bánh chưng
Bánh sau khi gói xong bạn cho vào một nồi lớn, đổ nước sôi ngập bánh rồi đậy nắp nấu với lửa nhỏ trong vòng từ 3 tiếng rưỡi đến 4 tiếng.
Thành phẩm
Bánh chưng gù nhỏ xinh, có hình dạng đặc trưng và màu xanh tươi rất bắt mắt. Phần nhân nếp dẻo thơm, quyện cùng vị bùi bùi của đậu xanh cùng thịt ba chỉ béo ngậy. Một chiếc bánh chưng gù không quá to nên chúng ta có thể ăn hết một cái trong một lần được đó. Nhớ ăn cùng các món dưa muối để tăng thêm độ ngon nhé.
Mẹo bảo quản bánh chưng gù không bị thiu
Để bảo quản bánh chưng được lâu thì sau khi luộc xong bạn để bánh chưng cho thật ráo nước hoặc sử dụng khăn lau khô phần nước dư trên lá dong. Bánh khi chưa ăn bạn để ở địa điểm thoáng đãng, khô ráo, không tiếp xúc gần với các món ăn khác để tránh phát sinh nấm, mốc. nếu như bạn sử dụng dao cắt bánh thì phải đảm bảo dao thật sạch, không dính bụi bẩn hay thức ăn khác. Bánh chưng khi bóc ra ăn không hết bạn sử dụng màng bọc thực phẩm bao kín lại rồi cho vào ngăn mát tủ lạnh để bảo quản, khi ăn thì bạn đem đi hấp lại hoặc chiên giòn.
Tổng kết
Bánh chưng gù Hà Giang thơm thoảng mùi lá riềng, có màu xanh tươi đẹp mắt. Với các bước đơn giản cũng như cách gói không cầu kì mà Bangxephang gợi ý bạn có thể dễ dàng thực hiện để chuẩn bị bánh chưng cho ngày Tết đấy. Chúc các bạn thực hiện thành công!
